Geisha, opgejaagd wild

Geisha’s sterven uit in Japan. In de jaren twintig waren er nog een 80.000. Nu wordt hun aantal geschat op 1000 à 2000.  Terwijl vroeger de meisjes op jonge leeftijd door hun ouders verkocht werden om financiële redenen, hebben vrouwen die vandaag het beroep willen uitoefenen de keuze. Ze beginnen er ook veel later aan. Soms pas op hun 21^ste als ze daar zin in hebben.

Met prostitutie heeft het niks te maken. Geisha’s zijn superintellegente gezelschapdames die na jarenlange studies rijke heren en dames vergezellen en entertainen tijdens een diner of theeceremonie.

Ze zijn niet meer met zoveel, omdat er steeds minder werk is. Japanners hebben het er niet meer voor over om 400 euro te betalen om twee uur door te brengen met een opgetutte geisha, die zingt, danst of een instrument bespeelt.

De kans om een geisha of maiko –dat is een leerling-geisha- te spotten in Japan is dan ook bijzonder klein. In Kyoto, in het karaktervolle Gion-district, tref je ze nog aan. Al weet je nooit of het een echte is of iemand die zich verkleed heeft. Want dat kan dus ook. Je kan voor een pak yen je helemaal laten opmaken en laten kleden als een geisha, om vervolgens door de straten te paraderen en de meest gefotografeerde ster van de avond te worden.

Geen groter opgejaagd wild in Japan als de geisha’s. Op de officiële website van Kyoto wordt in het Engels met aandrang vermeld de vrouwen met rust te laten. Ze zijn geen folklore maar oefenen een beroep uit, klinkt het daar.

Het heeft iets intriest hoe ze omsingelt en lastig gevallen worden. Rennen of lopen kunnen ze niet, met hun traditionele houten slippers. Ze zouden vallen. We bekijken alles vanop een afstand en hebben schroom om dichterbij te komen.

En toch bezondigen ook wij ons aan onethisch gedrag, wanneer we plots in een doodse straat een geisha bijna zien zweven. Ze heeft iets van een buitenaards wezen. Haar mysterieuze geheimzinnigheid intrigeert ons. We volgen haar, naar een theehuis. We schamen ons dat we er achteraan gaan. Maar het is sterker dan onszelf. We zitten met duizend en één vragen en willen ze liefst allemaal tegelijkertijd stellen. Maar ze zweeft sneller, en wij moeten bijna lopen. Ze doet alsof ze ons niet hoort, tot we dan toch de moed bij elkaar pakken om haar iets te vragen. I am in a hurry, stelt ze vriendelijk. I’m going to be late. De vragen, die we wilden stellen, komen er niet uit. We staren een beetje. You are very beautiful, zeg ik. Meer komt er niet uit. Pijnlijk gênante opmerking. Of we nog één foto mogen trekken. Snel, prevelt ze. Een slecht beeld is het geworden.

Leerling-geisha of maiko

We voelen ons achteraf slecht over ons gedrag. En dan die foto. Hadden we toch niet moeten doen. En toch, het was sterker dan ons zelf.